این آفت بیانگر آن است که در نظام تربیتی حوزه، اجتهاد در فربگی تاریخی خود، فارغ از «مسأله اجتماعی» موضوعیت یافته و نیازمند قطب علمی و نهادهای متمرکز آموزشی است. البته پیش از انقلاب این تمرکز به بهانه قدرت مرجعیت شیعه تقویت میشد؛ اما پس از انقلاب، با وجود حاکمیت فقیه در پایتخت سیاسی، قم بهعنوان پایتخت دینی، در معنایی سکولارتر و علمگرایانهتر به بقا و توسعه خود ادامه داد. ادامه …
جدال میان موسیقی و روحانیت گویی پایانی ندارد. بعد از اینکه ماجرای برگزاری کنسرتهای موسیقی نقل محافل بود و پای برخی از مراجع را نیز به ماجرا کشاند، این بار طلبهی جوانی، علیه کنسرت موسیقی اقدامی انجام داده و آتش مواجهه روحانیت و موسیقی را بار دیگر افروخته کرده است. مراجع عظام تقلید اما در خصوص حکم موسیقی، اختلاف دیدگاههایی دارند ادامه …
دغدغهی طلاب مددکار در ارائهی کمک به مددجویان عزیز، گاهی فراتر از وظایفشان و بدون انگیزهی مالی و از روی احساس وظیفهی جهادی و با انگیزهی معنوی و دینی است و به همین جهت است که کار برکت پیدا میکند و بزرگان هم، کار را تأیید میکنند؛ مثلاً آیتالله حسینی بوشهری گفتند اگر نگوییم این طرح بینظیر است، قطعاً کم نظیر است. ادامه …
اولین و بدیهیترین ذهنیتی که از روحانیت در اذهان بسیاری از مردم ـ بهويژه جوانان ـ وجود دارد این است که روحانیت عنصری است که با گرفتن پول و بودجه از مردم و حکومت برای خودش درس میخواند و در نهایت هم در مقابل خواستههای ذاتی و طبیعی مردم میایستد. فارغ از میزان صحت و سقم این ذهنیت، روحانیت باید وجود چنین ذهنیتی را بپذیرد. ادامه …
این مطلب از خصوصیات کلیه مکاتب انبیای الهی است که دقیقترین و عالیترین مسائل را با سادهترین و روشنترین تعابیر بیان میکنند. در این مکتبها نه دیدن دورههای تخصصی لازم است و نه داشتن امتیازات خاص. این جا دیگر آکادمی افلاطون نیست که بر سر در آن بنویسند: هرکس هندسه نمیداند، وارد نشود.
برخی از روحانیون اما بر آن شدهاند تا علاوه بر مرام طلبگی به اشتغال دیگری نیز روی بیاورند. از این گونه موارد انگشتشمار وجود دارد که علاوه بر مشی طلبگی، به اشتغال دیگری نیز گرایش یافتهاند. نقل است که مرحوم علامه طباطبایی پس از اینکه در نجف اشرف مشغول به تحصیل بوده، به دلیل عدم دریافت مقرری، به تبریز بازمیگردد و مدت ده سال به کشاورزی میپردازد. ادامه …
همانطور که سمی اندک در منبع آب همه منبع را زهرآلود میکند، ورود انحراف و خرافه یا قصور و تقصیر در عرضهی درست دین نیز میتواند اندیشه دینی را حداقل در برخی ابعادش مسموم سازد و نتیجه معکوس بهبار آورد. تفکر طالبان و داعش و مسلک سلفیتکفیری، صرفنظر از خاستگاههای آن، نمونههایی از رسوخ این سموم در جریانات دینی و ایمانیاند؛ سمومی از قبیل جهل مقدس، ادامه …
اصولاً ما به بحث اجتماعی آنطور که باید نپرداختهایم؛ علت هم این است که در بسیاری مسائل، سیاستزده هستیم و مطالعاتمان کمتر علمی ـ و نسبت به مسائل ـ واقعبینانه است؛ بیشتر جنبهی شعاری دارد؛ مطالعاتمان در حوزهی مسائل اجتماعی جدی نیست. ادامه …
با وجود فناوریهای جدید ارتباطی و روشهای متنوع، خطیبان دینی، عمدتاً هنوز از همان روش سنتی تبلیغ یعنی منبر استفاده میکنند. نهفقط در روش و قالب هنوز شیوه سنتی را بهکار میبرند، که نوع نگاهشان به مخاطب و محتوا نیز هنوز رنگ و بوی سنتی دارد. البته معدود روحانیونی هم هستند که تلاش میکنند با ابزارهای مدرن مانند وبلاگنویسی کار تبلیغ را انجام بدهند؛ ولی فقط ابزار بهروز شده؛ نه گفتمان و ادبیات ادامه …
همانطور که علامه محمدتقی جعفری(ره) و بعضی از دیگر از افاضل مسلمان تأکید کردهاند، لازم است که فقها از مسائل مستحدثه آگاهی لازم را داشته باشند. بسیاری از این مسائل جامعهشناختی هستند و لذا تعامل حوزویان با جامعهشناسان خبیر و مؤمن برای رسیدن به راهحلهای سازگار با اسلام ضروری است. رابطه بین این دو گروه ممکن و از نظر اینجانب لازم است. ادامه …