مباحثات

رسانه فکری تحلیلی حوزه و روحانیت

چه بسا اگر حوزه علمیه در طی این سال‌ها به جای توسعه سازمانی بر تقویت روابط استاد و شاگرد متمرکز می‌شد و تربیت طلاب را نه در قم، که در نقاط بومی خودشان پی می‌گرفت و خود را با مسائل عینی جامعه وفق می‌داد، امروز نه‌تنها نیازی به بودجه‌های نفتی و غیرنفتی پیدا نمی‌کرد، بلکه تأمین نیازهای مادی آن مورد استقبال مردم نیز واقع می‌شد. ادامه 

یادداشت وارده

در این ایام، یکی از تشکل‌های حوزه که همواره داعیه‌دار استقلال حوزه و حفظ سنت‌های آن بوده است، مبالغی را به‌عنوان هدیه اعیاد ربیع الاول به اساتید حوزه پرداخت نموده و متأسفانه در اقدامی سؤال‌برانگیز با ارسال پیامکی، چند نفر از علما و مدرسان حوزه را به‌عنوان تأمین‌کننده آن معرفی کرده که در عداد مراجع تقلید نیستند. ادامه 

شاه‌بیت تقریب به سبک خراسانی

هرچند برخی نهادهای رسمی همچون بسیج و سازمان تبلیغات اسلامی طی سال‌های اخیر کوشیده‌اند با برگزاری کاروان‌های زیارتی امام رضا(ع) برای زائران سنی‌مذهب و نیز برپایی جلسات مشترک شیعه و سنی به کاهش تنش‌های فزاینده کمک کنند؛ اما به‌نظر می‌رسد دغدغه برخی مراجع تقلید و روحانیون شیعه، بسیار جدی و حاصل برخی اطلاعات و گزارش‌های نگران‌کننده است. ادامه 

تأملی در نظریه اعتباریات علامه طباطبایی (یادداشت وارده)

اگر مفروضات ایمانی را متعلق به پیش از اجتماع بدانیم، بخش اعظم الهیات مربوط به اعتباریات بعد از اجتماع، ثابت و منعکس‌کننده اقتضائات بدیهی و لایتغیر اجتماع بشری هستند که صورت الهیاتی یافته‌اند و تقریباً در تمام ادیان و فرق یکسانند. بخش اعظم احکام و شرایع متعلق به اعتباریات بعد از اجتماع نیز متغیرند ادامه 

حجت‌الاسلام والمسلمین مهاجرنیا

عده‌ای با استناد به برخی روایات، این نوع حوادث را ناشی از «گناهان مردم» و نوعی عذاب الهی تلقی کرده‌اند و در مقابل، برخی با استناد به روایاتی دیگر، اجر انسان‌هایی که در این حوادث از بین می‌روند را مانند اجر شهید در راه خدا تلقی نمودند. ماجرا وقتی قابل تأمل می‌شود که تحت تأثیر افکار جناحی، این مسائل طبیعی، علمی و اعتقادی به تحلیل‌های سیاسی تبدیل می‌شود. ادامه 

اقتصاد اسلامی و کارکرد کلامی (گفتار چهارم)

شهید بهشتی در جهت حذف سرمایه‌داری و هم‌زمان گریز از استبداد دولتی، خواهان حذف تدریجی نقش دولت در امور اقتصادی و واگذاری تدریجی آن به بخش تعاونی است. وی ضمن پذیرش اصل مالکیت خصوصی معتقد است باید سرمایه کافی در اختیار همه افراد دارای نیروی کار قرار بگیرد تا هیچ صاحب سرمایه‌ای نتواند فردی را به دلیل عدم دسترسی به سرمایه و ابزار تولید استثمار کند. ادامه 

تأملی در مرام مداحی

ملا احمد نراقی هم زبان به گلایه گشوده بود. وی برخی واعظان و منبریان و مداحان را نقد می‌کرد که چرا به قصد اشک‌ریزی، هر سخنی را بر زبان می‌­آورید و هر قصه­‌ای را می‌پرورید. علی شریعتی حتی مداحی و تشریفاتِ سوگواری را وسیله‌­ای می‌­دانست که مردم از شناخت حقیقت و تفکر در هدف‌های اصلی مکتب تشیع و انقلاب کربلا غافل بمانند. ادامه 

ملاک ما در حلال و حرام، فقه است و اگر بخواهد این پول حرام شود باید عنوانی فقهی ـ مثلاً کم‌کاری ـ بدان تعلق گیرد. احراز رضایت امام نیز در این زمینه آن‌قدرها سخت نیست؛ مخصوصاً برای این مقدار کم. اگر از حالت عرف خارج و به حالت عقل دقی یا ادق برویم، مخالف منش دینمان و مخالف روش دینشناسان عمل کرده‌ایم؛ همان‌طور که در بسیاری از احکام دینی ملاک تشخیص را عرف می‌دانند؛ نه عقل دقی یا ادق. ادامه 

یادداشت وارده

با خود فکر نمی‌کنیم که اگر این اموال صرف حوزه‌ها با این بازدهی کم نمی‌شد، لابد برای بیغوله‌نشینان بیچاره‌ی گوشه و کنار شهرها و روستاهای محروم هزینه می‌شد. آیا واقعا کار ما برای دین و آخرت مردم، آن‌قدر هست که حضرت آن را به حل چنین مشکلات دنیوی سخت و درهم تنیده و تمام‌ناشدنیِ دردمندان شیعه ترجیح دهند؟! ادامه 

یادداشت وارده

برجام را می‌توان با صلح حدیبیه قیاس کرد. حرکت صحیح و البته مبتکرانه پیامبر(ص) در حرکت بدون سلاح به سوی مکه باعث شد دشمنان در عین برتری مجبور به مصالحه‌ای شوند که اگرچه بسیاری از مفاد آن به ضرر مسلمانان بود، ولی باعث به رسمیت شناخته شدن جمعیت مسلمین از سوی مکه و متضمن صلحی بود که مسلمانان در پی آن بودند. حدود دوسال از صلح نگذشته بود که زیرکی پیامبر(ص) باعث شد مکه صلح را نقض کند؛ ولی در این دوسال ورق کاملاً به سود مسلمانان برگشته بود ادامه