کاهش روزافزون سرمایه اجتماعی روحانیت نیز دیگر همانند گذشته قدرت بسیج و هدایت افکار عمومی را ندارد. طبیعتاً از چنین حوزهای که سلاح انقلاب و اصلاحاتش به «توجیه» وجود نظام اسلامی بر زمین مانده و از سوی دیگر به واسطه عدم توجه لازم به پیوند اجتماعی، پشتوانه مردمی خود را کمرنگ کرده است نمیتوان انتظار داشت در تحولات اجتماعی نقشی فراتر از تألیف کتاب، بیانیهنویسی و برگزاری تجمعات مقطعی ایفا نماید. ادامه …
برخی گویی برای تندی علیه دیگران و زدن پنبه آنها آفریده شدهاند؛ نه برای دانستن. این اخلاق طالب علم نیست. کاش میشد مثل سنایی در این باره فکر کرد و زیست. البته عنوان مطلب از عطار است. تا وقتی ما در مسیر علمی و نگارشی خود، نه در صدد دانستن واقع، بلکه در صدد ردّ و نقض و تنقیص دیگران هستیم و از روشهای جدلی تند استفاده میکنیم، بدانیم که چیزی بر علم ما افزوده نمیشود؛ بلکه زیر سایه تعصب، کورتر میشویم. ادامه …
متأسفانه اینگونه زیادهرویها و تندرویها نسبت به محکومکردن فلسفه و عرفان از گذشته وجود داشته و هنوز هم ادامه دارد. کار به جایی رسیده است که تدریس و تحصیل فلسفه در یکی از مدارس علمیّۀ شهر قم، ممنوع و حرام اعلام شده است! و یا اینکه در همایش و میزگردی علمی که اساتید و متخصصان علوم عقلی مشغول تبادل نظر و همفکری بودهاند، شخصی از درون جمعیت با سروصدا و لعن و نفرین جلسه را بر هم زده است. ادامه …
در سال دهها هیأت خارجی با مراجع، علما و مراکز علمی قم دیدار میکنند. به اعتقاد بنده قریب به اتفاق این دیدارها برای کسب اطلاع از مواضع طرف مقابل است. حضور برخی از دیپلماتها یا حتی نیروهای سرویسهای امنیتی در این گروهها کاملاً بدیهی است. اگر نگاه واقعبینانه داشته باشیم این دیدارها فرصتی است برای تبیین دیدگاههای اعتقادی، فرهنگی و سیاسی. ادامه …
روحانیت و اسلام مسلط بر دولت از یک سو تحت فشار منطق درونی دولت و قدرت سیاسی در معرض سکولاریسم و حرکت در مسیر ضد خود قرار دارد، و از سوی دیگر در رقابت دائم با حوزههای علمیه و مراجع تقلید قرار گرفته است. این وضعیت بغرنج امکان هرگونه تعادل نسبتاً پایداری را بین دین و دولت بهعنوان دو مرکز اقتدار خارجی از بین برده. ادامه …
آیتالله حاج شیخ محمد جواهری متولد نجف و بزرگشدهٔ این حوزه هستند و به جبر روزگار مانند صدها نفر دیگر به ایران مهاجرت کردند. پس از سقوط صدام به حوزهٔ نجف بازگشتند و طی ۱۵ سال اخیر، ماههای مختلفی از سال را در نجف و الباقی را در ایران سپری میکنند. چگونه میتوان بازگشت ایشان به نجف ـ که طبق روال سالهای گذشته بوده است ـ را «مهاجرت» بنامیم؟ ادامه …
جامعهشناسان معتقدند در جوامع فردگرا اجرای امر به معروف و نهی از منکر مخلّ نظم و امنیت اجتماعی تلقی میشود؛ لذا در عصر فردگرايی به معنای گستردهاش، امر به معروف و نهی از منکر مخل نظم اجتماعی است؛ زيرا همبستگی اجتماعی به اين معنا نخواهد بود که «چو عضوی به درد آورد روزگار، دگر عضوها را نماند قرار… ادامه …
هرچند مسألهای به نام خشونتهای اجتماعی و خیابانی از دیرباز مطرح بوده و سابقهای چند ده ساله در مطالعات و پژوهشهای اجتماعی و روانشناختی دارد، اما پدیدهٔ خشونت علیه روحانیت، از معضلات نوپدید است؛ بهویژه اینکه این خشونتها از خشونت کلامی گذشته و به خشونت فیزیکی در حد اقدام به قتل رسیده است.
سوءاستفادهی بسیار ناشیانهٔ آقای زیباکلام از شفافسازی و اطلاعرسانی کاملاً صادقانهٔ دبیر شورای عالی حوزههای علمیه نشان داد که شعار این جماعت در لزوم شفافسازی بودجههای حوزه بهانهای بیش نیست تا بتوانند با هیاهوی رسانهای چهرهٔ روحانیت را تخریب کنند. ادامه …
مرکز مدیریت برادران از خواهران جداست؛ این دو از دفتر تبلیغات حوزه علمیه جدا هستند؛ و این سه از مرکز خدمات حوزههای علمیه جدا هستند؛ و این چهار نهاد از حوزه علمیه خراسان و اصفهان جدا هستند؛ یعنی هرکدام شورای سیاستگذاری، هیئت امنا و مدیریتی مستقل دارند؛ اما همهٔ آنها پسوند «حوزههای علمیه» را یدک میکشند! ادامه …
