وقتی یک مسلمان به غرب می‌رود، با مکاتب فکری قوی و در عین حال متفاوتی روبه‌رو می‌شود که اولاً از آزادی بیان برخوردارند و ثانیاً به دلیل سهل‌الوصول بودن وسایل ارتباط جمعی، هرکس می‌تواند افکار و آرای خود را به‌راحتی تبلیغ کند. از همین رو وقتی وی با این پدیده‌ها روبه‌رو می‌شود، در مقابل این تمدن فکری بزرگ احساس ضعف می‌کند. حتی یک طلبه نیز ممکن است به این فکر بیفتد که ما در حوزه علمیه با چنین چیزهایی روبه‌رو نیستیم و مقهور این وضعیت فکری شود. ادامه …

عرصه‌ی دیگری که ما شدیداً درارتباط با آن دچار خلأ هستیم، عرصه‌ی بین‌الملل حوزه است؛ رسالت جهانی حوزه. تحولاتی که در منطقه و به‌ویژه منطقه اسلام شکل گرفت، بهار عربی و… چه نتایجی داشت؟ انقلاب اسلامی چه بدیلی ارائه کرد؟ در مصر و تونس و لیبی که انقلاب شد، گفتند الگوی انقلاب اسلامی برای ما مناسب نیست؛ چرا؟ چون الگوی منقحی نیست؛ یک الگوی کاملاً شیعی است؛ نه الگویی فراگیر. بنابراین آن‌ها رفتند به‌سمت الگوی ترکیه. امروزه هم الگوی سلفی و داعشی حرف اول را می‌زند. ما در حوزه – متأسفانه – الگوی مثبت و قابل‌ارائه‌ای که بتوان با آن زندگی کرد را تبیین نکرده‌ایم. ادامه …

آقایان بهشتی و‌ اردبیلی جلسات اسلام‌شناسی داشتند و سی عنوان مهم استخراج کرده بودند. به من هم دادند و چیزهایی نوشتم. از جمله این بود که آیا قضایای احکام شرع به تعبیر آقای نائینی حقیقی هستند یا موسمی؟ شکی نیست که برخی قضایای شرعی موسمی هستند و از خود روایات یا تناسب حکم و موضوع می‌شود فهمید که دیگر آن حکم بر این موضوع مترتب نمی‌شود؛ ولی در بقیه موارد، حقیقی هستند. ادامه …

در انتخابات روش ما با روش غربی متفاوت است؛ هرچند ظاهر امر یکی است؛ اما ماهیت هردو یکی نیست. ما با بازخوانی در فقه به این نتیجه می‌رسیم که هرکسی صلاح نیست رأی بدهد؛ به عبارت دیگر اکثریت، موجد مشروعیت نخواهد بود. بنابراین افراد خاصی انتخاب می‌شوند برای تعیین صلاحیت (یعنی همان شورای نگهبان)؛ سپس مردم به افراد مورد تأیید این شورا رأی می‌دهند به مثابه یک روش؛ نه به مثابه یک ارزش؛ به‌تعبیر دیگر، رأی من یک روش برای انتخاب حاکم است نه یک ارزش. ادامه …