بازتاب‌های متفاوت و تعجب‌آمیز این انتصابات را می‌توان شروعی برای یک مطالبه در سطح حوزه‌های علمیه خواهران دانست؛ مطالبه‌ای برای سهم‌گیری مدیریتی؛ سهمی که بعد از گذشت سی و اندی سال از تجربه مردانه در حوزه‌های علمیه خواهران، زمانی برای بلوغ یافته و اینک در مسیر ظهور استعدادها برای زنانه شدن مدیریت حوزه‌ها گام برمی‌دارد. ادامه …
نقش بانوان در مفاتیح الجنان شیخ عباس قمی، نشانی است از این‌که مسیر عرفان و تعالی بین زن و مرد مساوی است و برای رسیدن به این منزلت در قاموس الهی، تفاوت و تبعیض جنسیتی وجود ندارد. با تورقی بر اوراق این کتاب با زیاراتی روبه‌رو می‌شویم که با نام «زنان تاریخ‌ساز» زینت بسته شده و نام‌گذاری این زیارات به نام این بانوان نشان از عظمت و مجد این بانوان دارد که نامشان همپای زیارات ائمه معصومین قرار گرفته است. ادامه …
روند علم‌آموزی در دنیای عرب به نحوی پیشرفت کرد که در سال ۸۵۹ میلادی، یعنی در سال ۲۳۸ هجری شمسی یکی از قدیمی‌ترین دانشگاه‌های جهان در شهر فاس تأسیس شد. دانشگاه قرووین در کشور عرب‌زبان مراکش آغاز به‌کار کرد و تا کنون نیز به کار خود به‌عنوان یک مؤسسه آکادمیک ادامه داده است. ابن خلدون که به نحوی مؤسس علم جامعه‌شناسی به‌شمار می‌رود فارغ التحصیل همین دانشگاه بود. ادامه …
به‌نظر می‌رسد در جمهوری اسلامی تلاش شده تا ذیل نظریه ولایت فقیه با حاکمیت فقیه بر حکومت، دولت در دین حل شود؛ اما از آن‌جا که نظریه نیابت عامه همچنان در بین علما و فقهای شیعه معتبر دانسته می‌شود، حوزه‌های علمیه خارج از اقتدار دولت دینی‌شده قرار می‌گیرند. حضور هم‌زمان نظریه ولایت فقیه و نظریه نیابت عامه، موجب شده تا فقها هم‌زمان که بر ساختار دولت مدرن حاکمیت دارند، خود از آن خارج باشند. ادامه …
سلایق شخصی بانوان طلبه سبب شده، تنوع و تکثر پوشش را شاهد باشیم که می‌توان از آن به‌عنوان «پوشش حداقلی و حداکثری» یاد کرد. برخی «روبنده»، «پوشیه» و «مقنعه»، برخی روسری تیره و برخی دیگر از روسری روشن و عده‌ای سِت‌کردن آستینچه و روسری را برگزیده‌اند؛ به‌عبارتی شاید بتوان گفت که سیر و روند پوشش بانوان طلبه عرف‌پذیرتر شده است. گرچه کارزار امروز در باید و نباید حجاب؛ حجاب اجباری یا انتخابی است؛ اما این کارزار در بین بانوان طلبه از پوشش حداقلی یا حداکثری حکایت دارد! ادامه …
به‌نظر می‌رسد نظریه ولایت فقیه، حداقل آن‌چنان که آیت‌الله منتظری در دوره اول زندگی‌اش می‌گوید راه حلی برای رفع این تناقض است. آقای منتظری اول، در کتاب منابع فقهی حکومت اسلامی، اعلام روز عید فطر و بسیاری از احکام فقهی دیگر را که نمودهای اجتماعی روشنی دارد، از جمله اختیارات و وظایف حاکم اسلامی و تبعیت از آن را وظیفه همه مسلمانان می‌داند. ادامه …
معیار فقها در تعیین آغاز ماه، سنت دینی سلف است که آغاز ماه را با رؤیت تعیین می‌کردند. اما پرسش این‌جاست که آیا مؤمنین سلف در قرون گذشته، امکاناتی جز چشم و رؤیت برای تعیین اول ماه داشتند؟امروز می‌توان از امکانات و ابزارهای جدید و از داده‌های علم نجوم در تعیین آغاز ماه استفاده کرد؛ بدین ترتیب که حلول و تولد ماه نو را معیار قرار داد و هر قسمت از کره زمین که وارد شب شد، در آن‌جا آغاز ماه محسوب شود. ادامه …
فقه، احکام تناسبات زندگی سنتی است که ناظر بر این تناسبات وارد شده‌اند؛ احکامی که در حضور معصوم یعنی مصدر تشریع و در نسبت با آن تناسبات(عینیت زیست سنتی جزیرة العرب) صادر شده است. لذا قوام حکم به شخص معصوم و در نسبت زیست سنتی است. حال در شرایط فقدان این تناسبات و ایجاد روابط اجتماعی جدید، به علاوه فقدان معصوم، آیا اساساً امکان تسری آن احکام به عینیت اجتماعی جدید ممکن است؟ ادامه …
اساساً مناسبات جدید بین‌الملل بر بستری از مفاهیم استوار شده که در ظرف زمانی تشریع احکام اسلام وجود نداشته‌اند. دولت‌ها، نهادهای بین‌المللی و معاهدات چندجانبه میان آن‌ها را نمی‌توان به سادگی ذیل موضوعات سنتی فقهی که ادله آن در بستر دیگری بوده، بازشناسی کرد. شاید بتوان گفت فرارفتن‌های موردی از چارچوب فقه سنتی که در جمهوری اسلامی تجربه شده، سرآغاز مواجهه نظری عمیق‌تر با واقعیت جهان متجدد است. ادامه …
در جهان کنونی، ولایت حقیقی از آن «تکنیک» است و نه «فقیه». و همین امر ـ یعنی اقتضائات جهان تکنیک و تکنولوژیک و سیطره آن ـ جمهوری اسلامی را به پای میز مذاکره کشاند و تا کنون بر سر این میز نگه داشته است؛ حتی الآن که آمریکا میز مذاکره را ترک کرده است. سیاست غرب، قدرت خود را از سلطه تکنیکی ـ تکنولوژیکی به‌دست آورده است و در حقیقت، سیاست کنونی کارگزار خرد عصر جدید است؛ اما ما با این خرد، همچنان بیگانه‌ایم. ادامه …
آپارات
اینستاگرام
توییتر
تلگرام
ایتا