یکی از تطورات محسوس ورود اصطلاحات جدید به ابواب و کتب فقهی است؛ مثلاً در کتاب علامه حلی اصطلاحات جدیدی ـ همچون احوط، اشبه، فیالاقرب، اقوی، علیرأیٍ، اصح و … ـ به ادبیات فقهی افزوده شد که قبلاً وجود نداشت. این فرایند در دوران جدید هم ادامه داشته؛ مثلاً در انتهای کتاب جامعالفروع، از مرحوم آیتالله بروجردی دربارهی معنای تعبیرات جدیدی مانند خالی از رجحان نبودن یا سزاوار نبودن، سؤال شده و ایشان نیز این مفاهیم را تبیین کردهاند. ادامه …
از دیر زمان، القائات نادرستی علیه کتابهای فلسفی و عرفان عقلی در اذهان ایجاد میشد. برخی تصور میکنند احیاناً آنچه درکتب فلسفی وجود دارد معاذالله درمقابل ظواهر کتاب و سنت است؛ درحالیکه واقعاً دانش فلسفه عهدهدار تبیین این معارف و احکام است. ادامه …
دکتر سارا شریعتی: نمیتوان به آسانی درباره تشیع قبل و بعد از انقلاب صحبت کرد. قبل از انقلاب، تأکید بر مواضعی که الآن شما دارید، به ضررتان بود؛ ولی امروز به نفع شماست و این، همان تغییر جامعهشناسی و مهم است؛ یعنی بحث صرفاً دینی نیست. در ثروت و سیاست، منافع و مواضع مطرح است؛ در حالیکه ما باید در کار علمی، نهایت تلاشمان را بکنیم که به این مسائل آلوده نشویم. ادامه …
ایشان بر این مسأله تأکید داشتند که پاتوق رشد فلسفه، باید حوزه باشد. در راستای همین دغدغه هم بوده که مجمع عالی حکمت اسلامی شکل گرفته و زیر نظر سه نفر از بزرگان حوزه ـ یعنی آیتاللهالعظمی سبحانی، آیتاللهالعظمی جوادی و آیتالله مصباح یزدی ـ فعالیت میکند. ادامه …
ذهنها را اینگونه جهت دادهایم که ما چهار نوع حدیث بیشتر نداریم و یک نوع آن که حدیث ضعیف است هیچگاه به درد نمیخورد؛ در حالی که هویت هر دانشی وابسته به چهار چیز است: یکی موضوعش، دیگری مسائلش، سوم پاسخهایش و چهارم مبانی. ادامه …
دربارهی میراث فقهی غنا و موسیقی آیتالله خرازی فرمودند که این کتاب پنجاه درصد کار فقیه را انجام داده است. آیتالله جوادی نیز آن را سر درس میبردند و از روی کتاب میخواندند که خودش برای ما تشویق بود. بعدها مقام معظم رهبری هم در درس خارجشان در بحث غنا و موسیقی، تمام احادیث را از روی این کتاب خواندند و از آن تجلیل کردند. ادامه …
صاحبجواهر مشهور به این بود که در مقام اجتهاد و استنباط از محدوده انصاف خارج نمیشد و از تعصبات پیروی نمیکرد. توجه زیادی بر تصدیق احکام بر اساس قوت و تعدد روایات داشت و جمع و حمل روایات را مورد توجه قرار میداد و حرمت روایات را بسیار مراعات میکرد. ادامه …
جدال میان موسیقی و روحانیت گویی پایانی ندارد. بعد از اینکه ماجرای برگزاری کنسرتهای موسیقی نقل محافل بود و پای برخی از مراجع را نیز به ماجرا کشاند، این بار طلبهی جوانی، علیه کنسرت موسیقی اقدامی انجام داده و آتش مواجهه روحانیت و موسیقی را بار دیگر افروخته کرده است. مراجع عظام تقلید اما در خصوص حکم موسیقی، اختلاف دیدگاههایی دارند ادامه …
اصولاً ما به بحث اجتماعی آنطور که باید نپرداختهایم؛ علت هم این است که در بسیاری مسائل، سیاستزده هستیم و مطالعاتمان کمتر علمی ـ و نسبت به مسائل ـ واقعبینانه است؛ بیشتر جنبهی شعاری دارد؛ مطالعاتمان در حوزهی مسائل اجتماعی جدی نیست. ادامه …
همانطور که علامه محمدتقی جعفری(ره) و بعضی از دیگر از افاضل مسلمان تأکید کردهاند، لازم است که فقها از مسائل مستحدثه آگاهی لازم را داشته باشند. بسیاری از این مسائل جامعهشناختی هستند و لذا تعامل حوزویان با جامعهشناسان خبیر و مؤمن برای رسیدن به راهحلهای سازگار با اسلام ضروری است. رابطه بین این دو گروه ممکن و از نظر اینجانب لازم است. ادامه …
