مباحثات

رسانه فکری تحلیلی حوزه و روحانیت
مروری بر آخرین شماره فصلنامه

دکتر رسول جعفریان در مصاحبه خود با مجله، دو ویژگی‌ درباره شعائر حسینی را نام می‌برد: «تقدس حادثه عاشورا» و «برخورداری آن از زمینه مناسب برای ایجاد مراسم عزاداری». وی با رد ادعای غلط برخی افراد در تلاش برای شبیه دانستن مراسم عزاداری امام حسین(ع) به افسانه‌های قدیمی قومی، درباره زیاده‌روی و مبالغه در شعائر حسینی هشدار داده است. ادامه 

برش‌هایی از کتاب

چه خوب بود فرمايشات آن حضرت كه حاوى‏ يك دنيا عزّت و شرف و سربلندى و استقلال و ايمان و ايقان و صبر و ثبات و فتوّت و جوان‌مردى است، در روى تابلوها و پرده‏‌هایى با ترجمه شيرين و شيواى آن نوشته مى‏‌شد و مانند اشعار محتشم در مجالس عزادارى و تكايا نصب مى‏‌گرديد تا واردين و شركت‌كنندگان در مجلس، در عين استفاده سمعى از خطبا و گويندگان راستين، استفاده بصرى نيز نموده ادامه 

به بهانه برگزاری کنگره «هم‌اندیشی و جشنواره خرقه تزویر»:

یکی از نعل‌های باژگون، همایش‌هایی است که در ضدیت با همایش‌های دیگر برگزار می‌گردند. با عنوان دفاع از بیت‌المال و حمله به ریخت‌وپاش‌های همایش سابق، عده‌ای به برپایی همایشی جدید اقدام و هزینه هنگفتی را به جامعه تحمیل می‌کنند. امید آن‌که مسئولین محترم دفتر تبلیغات با خواندن این رنج‌نامه در تصمیمشان تجدیدنظر کنند تا با برگزاری کنگره‌ای دیگر و حیف و میل پول‌های هنگفت، حقوق ماهانه کارکنان شریف دفتر به تأخیر نیفتد! ادامه 

به‌مناسبت رحلت آیت‌الله یکتایی

دل‌کندن از شهر مقدس قم – که برای روحانیان و اهل علم شهری امن و مناسب برای رشد علمی و شهرت اجتماعی است – و اقامت در شهر کوچک خلخال، انتخابی زاهدانه‌ و از مصادیق پنهان و البته بسیار مهم در سیره‌ی زاهدانه‌ی وی بود. طمع شهرت و مرجعیت، هیچ‌گاه آیت‌الله یکتایی را از رسالت «فلولا نفر من کل فرقه منهم طائفه لیتفقهوا فی الدین و لینذروا قومهم اذا رجعوا الیهم» غافل نساخت. ادامه 

یادداشت وارده

مکرر در مکرر دیده و یا شنیده‌ام که مجلس عزای حسینی بدل به تسویه حساب‌ها با افرادی می‌شود که آن‌ها را میراث‌بر آل ابوسفیان و آل زیاد می‌دانیم! بر غیر هم‌کیشان خود برمی‌آشوبیم که چرا چون ما طریقت حقه برنمی‌گزینند و مُهر بطلان بر سایر ادیان نمی‌نهند. اشک‌ریزی نهایتِ رقّتِ قلب را ایجاد می‌کند. قلبی که به حُرمت حسینی لطیف شد، نه تن به نزاعِ بی‌سامان می‌دهد و نه آشوب بی‌محابا را می‌طلبد. ادامه 

تاملاتی در «نسبت میان ما و زیارت عاشورا»

پیام زیارت عاشورا به ما در راستای ظلم‌ستیزی این است که باید در عین دفاع از مظلومان، در برابر ظالمان نیز بایستید و موضع خود را روشن کنید؛ باید در قبال دو رکن ظلم – یعنی ظالم و مظلوم – فعالانه رفتار کنید. اگر گروهی به نام دین، دست به جنایت و حمله به دین و انسانیت زدند شما هم نباید بی‌طرف بمانید و عافیت‌طلبی پیشه کنید. هر کسی باید طبق توانش از مظلومان دفاع کند و در برابر همه ظالمان بایستد؛ حتی اگر این ظالم، برادرمان باشد. ادامه 

کرسی دوم نقد و معرفی کتب عاشورایی

برخی مطالب ماورایی در کتاب ذکر شده که اولاً دوگانگی دارند؛ ثانیاً این‌ها تک‌گزاره‌های تاریخی‌ای هستند که بیش‌ترشان در منابع غیرمعبتر وارد شده‌اند. دلیلی که برای پذیرش این‌ها ذکر کرده‌اند این است که استحاله عقلی ندارند؛ درحالی‌که هیچ‌چیز محال عقلی نیست؛ و گفته‌اند با ادله نقلی قابل اثبات است. به‌نظر می‌رسد معارف معصومین آن قدر هست که به این حوادث ماورایی نیاز نباشد. ادامه 

گزارشی از یک پایان‌نامه

پرسش اصلی این بود که «چرا خانم‌ها حوزه را انتخاب می‌کنند؟» و «آیا امکان دارد بر اساس انگیزه‌های تحصیلی آن‌ها یک سنخ‌شناسی تیپولوژی از زنان حوزوی ارائه دهیم؟». من در کارم به دو سنخ کلی رسیدم: «سنخ تعالی‌گرا» و «سنخ رشدگرا». برای «سنخ تعالی‌گرا» مسأله‌ی اصلی استفاده از فضای حوزه جهت رشد معنوی – مذهبی است و برای «سنخ رشدگرا» مسأله‌ی اصلی دست‌یابی به انواع سرمایه‌های اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و حتی نمادین. ادامه 

مروری بر نظرات آیت‌الله سیدمحمدمهدی قزوینی درباره عزاداری

مرحوم آیت‌اللّه سیدمحمدمهدی قزوینی معتقد است در انجام عزاداری نباید از روش‌هایی که اهل‌بیت علیهم‌السلام آن‌ها را در بین شیعیانشان ترویج نموده و بر آن راضی هستند، تجاوز کرد. از نگاه وی، چون عزاداری نوعی عبادت است باید از روایات و نصوص پیروی کرد و در انجام آن نمی‌توان به اباحه و عدم وجود ضرر تمسک نمود. ادامه 

من وقتی بحث حقوق‌های نجومی را شنیدم با خودم گفتم کاش بزرگان حوزه بگویند که وضعیت طلبه‌ها چطور است؛ بگویند مرحوم آیت‌الله واعظ طبسی ۳۷ سال تولیت حرمت امام رضا(ع) بود و یک ریال از حق‌التولیة اجرت نگرفت! مقام معظم رهبری هم زندگی‌شان نه از سهم امام می‌چرخد و نه از حقوق‌های دولتی. ادامه