ما امروز درگیر پارهاندیشههایی هستیم که بدون هیچ مبنای خاصی برخی کارها و حالتها را متناسب زی طلبگی و لایق شأن طلبه نمیدانند. به همین علت اصرار دارم که باید به صورت مبنایی مخالفت یا موافقت کنیم. مبنای من در زی طلبگی مربع عقل، شرع، عرف و ذوق است. ادامه …
برخلاف آنچه فکرش را میکرد، حوزه علمیه فقط یک نهاد آموزشی مانند دانشگاه یا مراکز آموزشی دیگر نبود. احمد به زودی متوجه شد که طلبگی، یک سبک زندگی متفاوت است؛ زندگی در حجرههایی بسیار ساده که تا همین چندی پیش حتی تهویه نداشته و خوابیدن روی تختهای چوبیِ بدون خوشخواب که خیلی زود باعث دچارشدن احمد به کمردرد شده بود. ادامه …
اگر تابوی ارزشگذاری مالی برای فعالیتهای طلبگی شکسته شود و اگر از ابتدا درآمدهای طلبگی مبتنی بر ارزش مالی تخصصهای حوزوی، در برنامه هدایت تحصیلی طلاب قرار گیرد، شاید بتوان فشار معیشت طلاب را به جای بودجههای حمایتی و وجوهات شرعی، بر روی شانههای قدرتمند تخصص و تجربههای طلبگی نهاد. موارد بسیار متعددی را میشود یافت که کارهای دقیقاً حوزوی و طلبگی، دارای ارزش مالیاند و عدهای خریدار آن خدمات و محصولاتاند. ادامه …
تأمل و برنامهریزی برای آینده شغلی طلاب و تلاش برای تدوین اطلس مشاغل طلبگی، هرچند تلاشی ارزشمند و قابل تقدیر است، ولی اگر با تغییر مسیر آموزشی حوزه، تغییر متون و واحدهای درسی و نهایتاً تنوع مسیر آموزشی در حوزه همراه نشود، مسأله طلاب شاغل را حل نخواهد کرد و چهبسا پس از تدوین و تصویب و ابلاغ، به سندی دردسرساز و آییننامهای دستوپاگیر تقلیل یابد. ادامه …
به طلاب علوم دینی، شهریهای پرداخت میشود تا بتوانند بهتر درس بخوانند و اهداف متعالی مد نظر حوزه علمیه و مرجعیت شیعه را تأمین نموده و علوم برآمده از قرآن کریم و میراث نورانی اهل بیت(ع) را فراگرفته و ترویج کنند. ولی آیا وضعیت کنونی شهریه، به چنین هدفی منتهی میشود؟ ادامه …
نویسنده با اشاره به نقش سپاه پاسداران در تضعیف حوزه علمیهی مستقل مینویسد: «روحانیت قم که زمانی محور انقلاب اسلامی ایران بود، نفوذ و تأثیر خود را با ظهور مراکز جدید قدرت، بهطور ویژه سپاه پاسداران در حال کاهش میبیند…». وی همچنین از قول یکی از اصلاحطلبان نقل میکند که رویکرد اصلی اصلاحطلبان در قم این است که با رأیدادن به نامزدهای کمتر تندرو مثل علی لاریجانی، از پیروز شدن نامزدهای دیگری همچون مجتبی ذوالنور که رابطه نزدیکی با سپاه پاسداران دارند، جلوگیری شود. ادامه …
به همان اندازه که حوزه علمیه فعلی عراق و لبنان، باید فرهنگ کشور خود را بشناسند و اسلام عربزبان را پرورش دهند، حوزه علمیه قم نیز نیاز دارد که بیش از این فارسی فکر کند، فارسیزبانان را بشناسد و با آنان به فارسی سخن بگوید و به فارسی بنویسد و به فارسی تولید علم کند و پاسخهای پرسشهای فارسی را به فارسی بدهد و دایره واژگانی و مفهومی فارسی خود را تقویت کند. چه اگر از این مهم غافل بماند، به مرور قدرت گفتوگو با نسل فارسیزبان آینده را از دست خواهد داد و آن نسل را به دست فرهنگهای مهاجم غربی و شرقی خواهد سپرد. ادامه …
وقتی چنین ساختمان سنگین و بزرگی بر روی بنیان عقاید بنا میشود، ۱۰ یا ۲۰ سال بعد، هر گونه خدشه به این اعتقادات میتواند منجر به فرو ریختن همه آن ساختمان بلند باشد؛ به همین سبب، پرداختن به اصول عقاید و تفکر مجدد درباره آنها به خاطر نگرانی از فروریختن همه هویت طلبه، امری بسیار نگرانکننده و دشوار خواهد بود. به بیان بهتر، در ابتدای جوانی که تردید، هزینه کمتری برای یک طلبه جوان دارد، پرسشها به وجود نمیآیند؛ و زمانی که حوادث روزگار و تعامل با اندیشههای دیگر، باعث ایجاد پرسش در اندیشههای بنیادین میشوند، دیگر فرصتی برای طرح سؤالها باقی نخواهد ماند. ادامه …
عدم توجه به این تفاوتهای بنیادین در هنگام برنامهریزی و سیاستگذاریهای پژوهشی در حوزه علمیه، میتواند منجر به آسیب جدی به جریان تحقیق و پژوهش در حوزه علمیه گردد؛ به خصوص که این تغییر و تحولات، معمولا به انتقال کامل محسّنات روشهای پژوهشی آکادمیک به تحقیقات حوزوی نشده و چنانکه در دیگر سیاستگذاریهای اخیر حوزوی قابل مشاهده است، به تحولاتی پوستهای و فرمی محدود خواهد شد و آثار حوزوی را از عمق و غنای همیشگی خود خالی خواهد کرد. ادامه …
رایانه امروز همچنان همان کامپیوتر دیروز است و رایانههای قدرتمند و پیشرفته امروز با امکانات بسیار قویتر در زمینه موسیقی، فیلم، بازی و مهمتر از همه اتصال دائم به اینترنت و امکانات پیشرفته ارتباطی، به نسبت کامپیوترهای کمامکاناتتر گذشته، نهتنها کمخطرتر نیستند، که ظرفیت آسیبزنندگی آنها و جنبه تهدیدآمیز بالقوهشان به مراتب شدیدتر و جدیتر است. پس چه اتفاقی افتاده که به این اندازه، شاهد تغییر رویکرد طلاب، اساتید و بزرگان حوزه در این زمینه هستیم؟ ادامه …